piątek, 29 sierpnia 2025

Aktywność fizyczna jako kluczowy czynnik prawidłowego rozwoju dziecka

 





Aktywność fizyczna jako kluczowy czynnik prawidłowego rozwoju dziecka

 

Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz obserwacji rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym należy podkreślić, że aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę                                   w kształtowaniu harmonijnego rozwoju dziecka. Ruch sprzyja nie tylko zdrowiu somatycznemu, lecz także wspiera rozwój funkcji poznawczych, emocjonalnych oraz społecznych.

Okres przedszkolny jest czasem szczególnie wrażliwym na kształtowanie nawyków                               i zainteresowań. Dzieci w tym wieku wykazują znaczną plastyczność w zakresie uczenia się, co sprawia, że angażowanie ich w różnorodne formy aktywności ruchowej przynosi wymierne efekty rozwojowe. Badania dowodzą, iż uczestnictwo w zabawach ruchowych poprawia pamięć i zdolność koncentracji (Becker i in. 2014), a sam wiek przedszkolny sprzyja szybkiemu doskonaleniu zdolności poznawczych i motorycznych (Myer i in. 2015). Wyniki badań wskazują ponadto, że częste przebywanie na świeżym powietrzu oraz udział w zorganizowanych zajęciach ruchowych pozostają        w istotnym związku z gotowością szkolną, rozumianą jako zdolność do podjęcia wymagań edukacyjnych i społecznych (Duncan i in. 2007). Aktywność fizyczna wspiera rozwój funkcji wykonawczych – procesów poznawczych niezbędnych do planowania, samokontroli oraz realizacji działań ukierunkowanych na cel. Nie bez znaczenia pozostają kompetencje społeczne, takie jak zdolność współpracy, regulacja emocji czy rozumienie perspektywy zarówno swojej, jak i innych, które – obok funkcji wykonawczych – mają istotne znaczenie dla wyników edukacyjnych w perspektywie krótko-              i długoterminowej. (Becker i in. 2018). Należy podkreślić, że brak odpowiedniej aktywności fizycznej stanowi poważne zagrożenie dla prawidłowego rozwoju dziecka. Ograniczenie ruchu prowadzi nie tylko do obniżenia sprawności fizycznej, lecz także może skutkować trudnościami w zakresie koncentracji, regulacji emocji, kompetencji społecznych i językowych. Deficyt aktywności sprzyja również występowaniu licznych trudności somatycznych, takich jak osłabienie mięśni, obniżona wydolność organizmu, nadwaga, wady postawy czy zaburzenia koordynacji ruchowej. Słaba kondycja fizyczna i niewystarczający rozwój układu mięśniowo-szkieletowego mogą prowadzić do szybszej męczliwości dziecka, a w konsekwencji do obniżenia koncentracji i motywacji do nauki. Długotrwały deficyt ruchu sprzyja także nasileniu negatywnych konsekwencji nadmiernego korzystania z urządzeń ekranowych, co w efekcie może prowadzić do opóźnień w rozwoju poznawczym i emocjonalnym (Carson i in. 2017; Hinkley i in. 2012).

Wnioski:

W świetle powyższych ustaleń należy stwierdzić, że systematyczna aktywność fizyczna w wieku przedszkolnym stanowi istotny czynnik rozwoju poznawczego, emocjonalnego i społecznego dziecka. Z tego względu wskazane jest, aby rodzice oraz nauczyciele przedszkolni tworzyli warunki sprzyjające codziennej aktywności ruchowej, zarówno w formie zorganizowanych zajęć sportowych, jak                    i spontanicznej zabawy na świeżym powietrzu.

 

Bibliografia:

Becker D.R., Grist C.L., Caudle L.A., Watson M.K., 2018, Complex physical activity, outdoor play, and school readiness among preschoolers, „Global Education Review”, vol. 5 (2).

Becker D.R., McClelland M.M., Loprinzi P., Trost S.G., 2014, Physical activity, self-regulation, and early academic achievement in preschool children, early education and development, vol. 25 (1),

Carson V., Rahman A.A., Wiebe S.A., 2017, Associations of subjectively and objectively measured sedentary behavior and physical activity with cognitive development in the early years, „Mental Health and Physical Activity”, vol. 13

Chruszcz, A., 2022, Czy Norwedzy wiedzą lepiej? Aktywność fizyczna jako podstawowa potrzeba i prawo dzieci, Ars Educandi 19/2022,

Duncan G.J., Dowsett C.J., Claessens A., Magnuson K., Huston A.C., Klebanov P., Pagani L.S., Feinstein L., Engel M., Sexton H., Duckworth K., Brooks-Gunn J., 2007, School readiness and later achievement, „Developmental Psychology”, vol. 43 (6).

Hinkley T., Salmon J., Okely A.D., Crawford D., Hesketh K., 2012, Preschoolers’ physical activity, screen time, and compliance with recommendations, „Medicine and Science in Sports and Exercise”, vol. 44 (3)

Myer G.D., Faigenbaum A.D., Edwards N.M., Clark J.F., Best T.M., Sallis R.E., 2015, Sixty

minutes of what? A developing brain perspective for activating children with an integrative exercise approach, „British Journal of Sports Medicine”, vol. 49 (23)


Psycholog, pedagog i terapeuta 

Radwańska Anna 

:)

Miesiąc temu, po trudnym dla mnie czasie. Dużo pracy, nauki, wyrzeczeń i poświęceń. Udało mi się obronić pracę dyplomową z psychologii z wyróżnieniem. 
Niebawem będą się ukazywać kolejne artykuły czy ćwiczenia, które będę wykorzystywać do pracy z pacjentami i moimi uczniami.
Pozdrawiam serdecznie Ania \

niedziela, 23 lutego 2025

Światowy Dzień Walki z Depresją 23 lutego 2025

 


Światowy Dzień  Walki z Depresją 23 lutego 2025  - kilka słów na temat depresji, objawów oraz gdzie szukać pomocy. 





Dzień Walki z Depresją jest ważnym momentem, który ma na celu zwiększenie świadomości na temat tej choroby oraz wsparcie osób zmagających się z nią.  Według WHO na depresje cierpi aż 3,8 % całej populacji.  W Polsce około 1,5 miliona osób choruje na depresje. Zakłada się, że do 2030 roku depresja stanie się najczęściej występującą zaburzeniem na świecie.  


Czym jest depresja?

Depresja to poważna choroba, która wpływa na samopoczucie, myślenie oraz codzienne funkcjonowanie. To nie tylko chwilowy smutek, ale długotrwałe uczucie przygnębienia, które może prowadzić do utraty zainteresowań, zmęczenia oraz problemów z koncentracją, a w najgorszym wypadku do śmierci, samobójstwa.

Objawy depresji m.in. :

  • Utrata radości z życia i zainteresowań, które wcześniej sprawiały przyjemność.
  • Ciągłe uczucie smutku, pustki lub beznadziei.
  • Problemy z koncentracją i podejmowaniem decyzji.
  • Zmiany apetytu – nadmierne jedzenie lub brak apetytu.
  • Problemy ze snem – bezsenność lub nadmierna senność.
  • Uczucie zmęczenia i braku energii.
  • Poczucie winy lub niskiej wartości.
  • Myśli samobójcze lub samookaleczenia.

Jak pomagać osobie z depresją?

  • Słuchaj bez oceniania – okazanie wsparcia jest ważniejsze niż rady.
  • Zachęcaj do szukania pomocy – wsparcie psychologa lub psychiatry jest kluczowe.
  • Bądź cierpliwy – proces zdrowienia wymaga czasu.
  • Pomóż w codziennych czynnościach, jeśli osoba tego potrzebuje.

Gdzie szukać pomocy?

  • Psycholog, psychoterapeuta  i  psychiatra – specjalistyczna pomoc w diagnozie i leczeniu.
  • Telefony zaufania – w Polsce działa m.in. 116 123 (telefon wsparcia emocjonalnego).
  • Grupy wsparcia – zarówno stacjonarne, jak i online. 
  • Fundacje i inne fora wspierające osoby z depresją: www.thepresja.pl, www.isThis.org, www.stopdepresji.pl, www.forumprzeciwdepresji.pl
  • Ważne telefony
 (22) 484 88 01 Antydepresyjny Telefon Zaufania
(22) 594 91 00 Antydepresyjny Telefon Forum Przeciwko Depresji
116 111 Telefon zaufania dla dzieci

Mity na temat depresji:

  • "Weź się w garść" – depresja to choroba, nie kwestia słabej woli.
  • "Tylko słabi ludzie chorują na depresję" – choroba ta może dotknąć każdego, niezależnie od siły charakteru.

Dlaczego warto rozmawiać o depresji?

Rozmowa pomaga przełamywać tabu i stereotypy związane z chorobą psychiczną. Uświadamianie, że depresja jest chorobą wymagającą leczenia, a nie oznaką słabości, może zachęcić osoby cierpiące do szukania pomocy.

Warto pomagać.