Dewiacja samotnicza -samobójstwo.

1. RYS HISTORYCZNY JAK BYŁO POSTRZEGANE SAMOBÓJSTWO W KAŻDEJ EPOCE

Zainteresowanie samobójstwem jest bardzo stare.

  PIERTOWNIE– w społeczeństwach pierwotnych stosunek do samobójców był zróżnicowany, rozmaite ludy w różnych okresach i w zależności od okoliczności akceptowały lub nie autodestrukcyjne zachowania.

• Afrykańscy Masajowie – przeciwdziałali zamierzonej śmierci, działania te kończyły się zwyczajową darowizną na rzecz ratującego (1sztuka bydła)
• Na wyspach Torbianda - obowiązywał złożony zwyczaj wymuszania decyzji samobójczej n człowieku, który rażąco naruszył tradycyjne wartości społeczności.
• U starożytnych Traków- tradycją był rytuał popełniania samobójstwa na grobie męża przez jego żonę
• W Indiach – obyczaj sati- palnie na stosie wraz ze zwłokami męża wdowy, po nim (przystanie na samospalenie stanowiło akt podporządkowania się obyczajom panującym w środowisku) obyczaj ten został zakazany przez prawo w XIX w. jednakże nadal odnotowuje się przypadki spalenia wdowy.

-by uniknąć cierpień i dolegliwości związanych ze starością GERMANIE praktykowali odebranie sobie życia. Staruszkowie (gdy dalsze trwanie staje się nieprzydatne i kłopotliwe dla najbliższych) po sowitym i smacznym posiłku rzucają się ze skał w morze.

Wśród mieszkańców WYSP TIKOPIA zwyczaj ten obowiązuje do dziś

• Lud Malerów - uważa samobójstwo za grzech najcięższy obok zabójstwa i cudzołóstwa
• W Japonii – około III w. władca Jomato Suinin zakazał dziunsi (ofiar śmierci), które miały polegać na samobójstwach poddanych, aby mogli służyć swemu władcy po śmierci. (Zwyczaj ten wywodzi się z Chin)

   W STAROŻYTNOŚCI:

• Arystoteles – zdecydowanie potępia samobójstwo, uważa je za przestępstwo przeciwko państwu oraz akt tchórzostwa. Według niego samobójstwo jest niedopuszczalne z wyjątkiem szczególnych przypadków, jego pogląd rozwija

Platon, który mówi, że do samobójstwa można się uciec, gdy jest ono sugerowane i akceptowane przez władzę państwową, gdy człowiek spotyka niezwykłe zmartwienie, nijak nie dające się przezwyciężyć, gdy chroni od nędzy i przed hańbą skrajnego nieszczęścia.

• Epikur- wychodzi z założenia o nieingerencji boskiej w sprawy człowieka, który jest wolny i żyje dla własnej przyjemności, zatem może popełnić samobójstwo jeśli życie przestało go cieszyć
• Stoya głosiła, że zasadniczym warunkiem wolności człowieka jest dokonywanie swobodnego wyboru między życiem a śmiercią
• Stoicy dopuszczali samobójstwo gdy stanowiło ono ucieczkę przed cierpieniem lub wyniszczającą chorobą („wolno umierać temu, komu życie nie odpowiada”)
• Cynicy gloryfikowali wręcz czyny samobójcze

   PRAWODASATWO GRECKIE

• samobójstwo to przestępstwo zagrożona sankcją prawną. Według prawa rękę, która targnęła się na życie odcinano, grzebano osobno, ciało dzielono na części i wyrzucano na 4 strony świata

• W TEBACH odmawiano prawa do pogrzebu

 PRAWODASTWO RZYMSKIE Przeważają tu poglądy na dopuszczalność samobójstwa, w określonych negatywnych sytuacjach jednostkowych, prawodawstwo reguluje te sprawę w ramach wyjątku w kwestii żołnierzy. W odniesieniu do nich samobójstwa traktowane były jako dezercja. Gdy samobójstwo popełnili przestępcy, ich majątek ulegał konfiskacie

  PIERWSI CHRZEŚCIJANIE – mieli do śmierci stosunek instrumentalny, jest pożądanie jeśli wyzwala człowieka od pokus doczesnych

• Święty Augustyn- stał się głównym autorytetem stanowiska kościoła wobec samobójstwa, samobójstwo to grzech przeciwko prawom boskim i ludzkim. Samobójca to człowiek niemoralny i aspołeczny, powodem opowiedzenia się św. Augustyna w tej kwestii były masowe samobójstwa schizmatycznego ruchu wywodzącego się z Donatystów.
• Biblia- nie stanowi zakazu samobójstwa, dyż w starym testamencie odnotowane są 4 przypadki samobójczych śmierci dokonanych przez :Samsona, Saula, Abimelecha, Ahitofela. W nowym testamencie też nie jest potępiane
• Kwestie samobójstw regulowały kolejno synody

- w Arles 452r

- w Orleanie 533r- samobójstwo uznane za przestępstwo gorsze od każdej innej zbrodni

- w Bradze 563r- zakaz śpiewania psalmów na pogrzebach, brak pochówku, eucharystii oraz karanie ekskomunika, konfiskata majątku samobójcy, zwłoki poddawane egzekucji po wcześniejszym procesie

- w Nimes 1248r –brak prawa do pogrzebu

• KARY DLA SAMOBÓJCÓW

 w Brodeux ciało zabójcy wieszano za nogi , w Abbeville włóczono je po ulicach, w Lille zmarłego wieszano, zmarłą zaś palono, nawet stwierdzenie obłędu nie było okolicznością łagodzącą

 w myśl prawa karnego ustanowionego przez Ludwika XIV w 1670 r. ciało samobójcy trzeba było ciągnąc na powozie ulicami miasta, następnie powiesić lub wyrzucić na śmietnisko, dobra należało skonfiskować, szlachcie niszczono pałace, wycinano drzewa.

 w Anglii aż do 1823r wbite na pal ciało samobójcy włóczono głównym traktem, człowiek który pozbawił się życia uważany był za przestępcę i zdrajcę, jego zwłoki podlegały pośmiertnej egzekucji, Dora doczesne konfiskacie

 w myśl prawa amerykańskiego za przestępstwo uważano również próbę samobójczą, niedoszłemu samobójcy groziła kara 21lat więzienia, grzywna w wysokości 200$ lub obie kary łącznie

 Prusy zniosły wszystkie sankcje za samobójstwa w 1751r. Bawaria w 1813r, Francja w 1791, Włochy w 1931, Anglia w 1961r

 w kościele Kanonicznym obowiązującym od lat 80tych, samobójcy stanowią tę kategorię grzeszników którym nie można przyznać prawa do pogrzebu.

2. PRAWNE REGULOWANIE KWESTII SAMOBÓJSTW

Historycznie i w różnych kulturach zmieniało się podejście prawne do samobójstwa. W okresie średniowiecza i późniejszym w licznych europejskich systemach prawnych próba samobójcza była karana śmiercią, zadawaną często w męczarniach. Wpływ na to miało niewątpliwie uznanie samobójstwa za grzech ciężki przez chrześcijaństwo.

W przypadku udanych prób samobójstwa, symboliczną karę wykonywano niekiedy na zwłokach. Z drugiej strony w niektórych innych kulturach jak w feudalnej Japonii, samobójstwo było honorowym rodzajem śmierci (seppuku)

We współczesnych systemach prawnych samobójca nie podlega karze za próbę samobójczą.

W polskim prawie nigdy nie uznano samobójstwa za czyn zabroniony, nie jest czynem zabronionym również próba samobójcza.

Ponieważ jednak jest czynem niewątpliwie negatywnie ocenianym przez społeczeństwo i społecznie niepożądanym przestępstwem jest nakłanianie do samobójstwa lub udzielanie pomocy w popełnianiu samobójstwa przez inną osobę, nawet na jej życzenie.

Art.151 KK „ kto namową lub przez udzielanie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”

3. STANOWISKO KOŚCIOŁA RZYMSKO- KATOLICKIEGO WOBEC SAMOBÓJCÓW

Kościół rzymsko-katolicki, uważa samobójstwo za grzech ciężki , tłumaczy motywy popełnienia samobójstw dopatrując się w nich choroby psychicznej .

Podejście religijne: W katolicyzmie samobójstwo jest przez wieki uznawanym za grzech śmiertelny skazującego samobójcę na wieczne potępienie. W świetle współczesnej nauki Kościoła samobójcy mogą osiągnąć zbawienie jeśli samobójstwo jest wynikiem stresu poświecenia, depresji lub innego zaburzenia czynności psychicznych. Kościół uznaje, że życie ludzkie nie jest własnością człowieka i nie on ale bóg powinien decydować o jego zakończeniu

4. SUICYDOLOGIA - odrębna nauka zajmująca się samobójstwami w kontekście społecznym, oraz o sposobach pozbawiania się życia. Twórca - Emil Durkheim 1897 – francuski socjolog.

Suicyd- z ang. Zabijać się _ Suicidus- z łac. popełniać samobójstwo _ Lohos- z greckiego – myśl, nauka

Współczesną badaczką o znacznym dorobku naukowym w tej dziedzinie jest Maria Jarosz.

• Wymiary (elementy składowe) suicydologii:

1. socjologiczny- jest to wymiar w którym docieka się przyczyn popełnienia samobójstwa ale analizując grupę społeczna w której samobójca partycypuje. Ten wymiar rozpoczął Emil Durkheim, (dotyczy otoczenia społecznego samobójcy, grupy społecznej Np. rodzina
2. psychologiczny- wyjaśnia przyczyny pojawienia się idei samobójstwa, pomysłu samobójstwa, czyli sposobu na rozwiązanie moich problemów w duszy w psychice człowieka od psyche- dusza (ukierunkowanie się w stronę duszy samobójcy)
3. etyczny- wyjaśnia czy samobójstwo jest czynem usprawiedliwionym, czy samobójstwo jest czynem moralnie dopuszczalnym, dopuszczalne pod względem etycznym,
4. prawny – prawne aspekty samobójstw, czy należy niedoszłych samobójców karać czy też nie, odnosi się do ludzi którzy pomagają w popełnieniu samobójstwa , nakłaniają do niego, bądź też przygotowują taką osobę do popełnienia samobójstwa np. Psychicznie
5. medyczny który polega na lekarskiej analizie samobójców, sekcja zwłok
6. wiktymologiczny bada przyczyny z jakiego powodu jeden człowiek popełnia samobójstwo a drugi nie

5. DEFINICJA SAMOBÓJSTWA I ZACHOWANIA SUICYDALNEGO i jego etapy , SYNDROM PRESUIDALNY i jego objawy

 Samobójstwo- „samobójstwem nazywa się każdy przypadek śmierci, będący bezpośrednim lub pośrednim wynikiem działania lub zaniechania przejawianego przez ofiarę zdająca sobie sprawę ze skutków swego zachowania.” Durkheim

- każdy przypadek śmierci będący wynikiem pośredniego lub bezpośredniego działania ofiary

- każdy przypadek śmierci wynikający bezpośrednie lub pośrednio z pozytywnego lub negatywnego czynu dokonanego przez samą jednostkę, który o czym sama wie musi wywołać taki skutek. W tej definicji Durkheim nie wymagał by śmierć była intencjonalna, twierdząc, że intencje trudno jest określić, w konsekwencji poszerzył zakres definicji włączając do niej np. heroiczną śmierć podczas wojnt. Kiedy nie ma szans na przeżycie, ale nie ma żadnego szczególnego zamiaru zabicia siebie samego.

- Brunon Hołyst- nie jest jedynie przypadkiem tragicznego samounicestwienia się, lecz trwającym niekiedy całymi latami ciągiem wzajemnie ze sobą powiązanych myśli i czynów.

- słownik socjologii i nauk społecznych- red.Gordon Marshall - intencjonalne zabicie siebie

-to celowe działanie mające na celu pozbawienie siebie życia bez aktywnej pomocy innych osób

- śmierć jednostki, która nastąpiła w wyniku jej celowego, świadomego, działania

 Zachowanie suicydalne- Ciąg reakcji jakie wyzwolone zostają w człowieku z chwilą gdy w jego świadomości samobójstwo pojawia się jako antycypowany stan rzeczy, a więc jako cel.

Owe pragnienie wyzwala pierwsze próby dokonania zamachu samobójczego pierwsze usiłowania a więc ciąg tych zachowań których celem jest pozbawienie się życia. Ten etap nazywa się samobójstwem kończy się śmiercią.

zamach na własne życie to ostatni etap działania samobójczego czyli samobójstwo dokonane

 Syndrom presuicydalny- charakterystyczny stan poprzedzający samobójstwo, został opisany przez E.ringela w 1949r.

Składają się na niego następujące elementy:

- zawężenie

- Hamowana i skierowana przeciw sobie agresja

- fantazje samobójcze

6. TYPY SAMOBÓJSTW WEDŁUG DURKHEIMA – (wiedzieć o nim dużo)

Rozróżniamy 4 typy samobójstw:

• Egoistyczne- człowiek targa się na swoje życie, ponieważ czuje się samotny, opuszczony, zbędny, niezrozumiany przez społeczeństwo. Niechciany, jego ego cierpi, czuje, że stracił kontakt z otoczeniem (bliskimi),nie znajdują akceptacji na potwierdzenie własnego prawa, domagają się indywidualności i dlatego popełniają samobójstwo, zbyt słaba integracja jednostko z grupą, w odrąbie tego typu występują zasadnicze różnice między płciami:

Kobiety – akt samobójczy dla kobiety jest manifestacją krzyku, rozpaczy, chcą na siebie zwrócić uwagę” zauważcie mnie i moje cierpienie”; zwykle wybierają one nieinwazyjne sposoby, (gaz, leki, barbiturany, alkohol), dzieje się tak z dwóch zasadniczych przyczyn: strach przed cierpieniem, oraz kult ciała (zachowanie integralności i piękna ciała po śmierci) świadomość kulturowej roli ( rola matki) stąd rzadziej popełniane samobójstwa niż mężczyźni

Mężczyźni- samobójstwo jest dla nich definitywną (ostateczną) decyzją; przy czym wybierają oni inwazyjne sposoby (rzucenie się z wysokości, podcięcie żył, zastrzelenie, powieszenie, rzucanie się z wysokości, pod pojazd

Samobójstwa hybrydowe- wynika z wyboru kilu elementów (sposobów) popełnienia samobójstwa naraz Np. połkniecie tabletek + strzał w głowę.

• Altruistyczne- jest zaprzeczeniem (przeciwstawne) do egoistycznego; jednostka za głęboko zinternalizowała (zintegrowała) się ze społeczeństwem akt samobójczy popełniany jest z altruizmu, poczucia bliskości, z oddania dla rodziny, bliskich , cesarza/króla, kraju itp. Np. kamikaze (Japonia), dżihad, samobójcze zamachy bombowe terrorystów z Hamasu, harakiri (seppuku) samospalenie (mnisi buddyjscy) zbyt silna identyfikacja z celami, interesami i oczekiwaniami grupy, zbyt daleko posunięta socjalizacja

Często są to ludzie chorzy terminalnie, którzy odbierają sobie życie po to by ich rodzina nie cierpiała, czują się balastem dla nich.

• Fatalistyczne- od łac. Słowa „fatum”- przeznaczenie , człowiek znajduje się w sytuacji tragicznej, popełniają samobójstwo bo ich możliwości działania są zablokowane, niemożliwe, człowiek czuje się osaczony zakazami, nakazami, normami, człowiek targa się na swoje życie będąc przekonanym, że samobójstwo jest jego przeznaczeniem, wybawieniem, losem. Np. grupa wyznaniowa Gałąź Dawidowa w Szwajcarii 17 osób_ Brama Niebios, Kalifornia 39 os._ Szczep dawidowy, Teksas 70os._ Masada 1963- 960 os_ Wietnam 1993- 53 os
• Anomijne- (anomiczne) przeciwstawne do fatalistycznego, od łac. Słowa „anomos” (przedrostek ‘a’ oznacza –nie, brak czegoś, natomiast ‘nomos’- prawo, reguła) anomia- stan bezprawia, rozpad reguł, sytuacja dezintegracji społecznej, jednostka cierpi z braku norm, z braku oparcia, zachowania jednostki są w za małym stopniu kontrolowane i stymulowane przez społeczeństwo. ludzie nie potrafią lub nie chcą się dostosować do nowych warunków, do danej sytuacji w której się znajdują, ponieważ społeczeństwo traci pewne wartości lub buduje nowe Np. po transformacji ustrojowej.

• Kategorie wiekowe samobójców:

1 dzieci przed 13 rokiem życia

2 nieletni przed 17 rokiem życia

3 młodociani do 22 roku życia

Egoizm samobójców- jest pojmowany jako nielicznie się z nikim i niczym

Samobójców cechuje podwójny egoizm krzywdzenie rodziny i angażowanie w swoja śmierć innej osoby- tych których wybierają na sprawcę swojej śmierci, emocjonalnie tacy ludzie nigdy się nie pozbierają Np. maszynisty pociągu.

7. PRZYCZYNY SAMOBÓJSTW, ZNAKI OSTRZEGAWCZE, CECHY DEMOGRAFICZNE SAMOBÓJCÓW

• Przyczyny samobójstw: (w kolejności od najsilniejszych/najczęstszych czynników, powodów)

1. sytuacja rodzina – jest kluczową przyczyną popełniania samobójstw, zarówno młodych osób jak i starszych; rozpad rodziny, zdrada, odejście małżonka rozwód rodziców- sytuacja bardzo stresująca dziecko (95 pkt) na skali stresorów (maksimum- 100pkt)

2. Niespełniona miłość – nastoletnie uwielbienie, emocjonalny poryw, może być także miłość spełniona apogeum miłości, dojrzałej miłości , chronienie uczucia by nie upadło, by je zachować,

3. Niepowodzenia szkolne – nierzadko wygórowane wymagania rodziców, które wywołują długotrwałe napięcie, nieumiejętnie oceniają zdolności swojego dziecka

4. Utrata pracy (dorośli), samobójstwo najczęściej w ciągu pierwszych pięciu godzin po otrzymaniu wypowiedzenia, pomocy należy udzielić natychmiastowo,

5. depresje, starość, osamotnienie, choroby somatyczne i psychiczne, alkoholizm, narkomania, lekomania

• Znaki ostrzegawcze

 Na samobójstwo składają się:

- myśli - decyzja samobójstwa

- tendencje - końcowy akt samobójczy

 Fazy procesu samobójstwa:

• faza wyobrażeniowa/ zachowanie wyobrażone, w której dominują:

- myśli o śmierci

- wyobrażenie sobie własnej śmierci

- wyobrażenie sobie sytuacji bezpośrednio lub pośrednio związanej z samobójstwem

Osoba akceptuje wewnętrznie śmierć samobójczą, jako sposób na rozwiązywanie swoich problemów

• faza pragnieniowa/ zachowanie upragnione-

- samobójstwo jawi się jako cel

- rozważania o samobójstwie stają się realne

- podejmowane są już próby samobójcze

• zachowanie usiłowane
• zachowanie dokonane

Wraz z rozwojem tych zachowań słabną możliwości terapeutyczne

• Czynnik społeczno demograficzne

- wiek – ryzyko skutecznego samobójstwa wzrasta wraz z wiekiem, najczęściej popełniane są samobójstwa w wieku około 40 lat

- nie wywiązywanie się z roli ucznia, uczniowie z reguły słabsi

- drugoroczność

- płeć - próby samobójcze są 3 razy częstsze wśród kobiet, osobami, które częściej popełniają samobójstwa są mężczyźni. W różnych społeczeństwach różne są proporcje dokonanych samobójstw u przedstawicieli obu płci. W Polsce na 1 kobietę która popełnia samobójstwo przypada 4-5 mężczyzn

- sytuacja rodzinna- ryzyko wzrasta wśród samotnych, owdowiałych, rozwiedzionych, bezdzietnych lub mieszkających bez dzieci, u samotnych którzy doznali sotnio niepowodzeń w miłości niż u osób żyjących związkach małżeńskich lub osób wolnych.

- większe nasilenie prób samobójstw jest w rodzinach dysfunkcyjnych

- kumulowanie się kłopotów szkolnych i rodzinnych

- krzyżujące się presje wymagań domu i szkoły

- tragedie i nie porozumienia rodzinne

- poczucie wyobcowania ze środowiska rodzinnego

- sytuacja zawodowa - brak pracy i wykształcenia zawodowego zwiększają ryzyko samobójstw. W Polsce obserwuje się wzrost ryzyka u robotników sezonowych.

- miejsce zamieszkania – słabsze więzi społeczne w miastach tłumaczyły przez długi czas, to że odsetek samobójstw jest tam wyższy niż na obszarach wiejskich. Jednakże w niektórych sytuacjach jest odwrotnie. W Polsce od lat 90-tych XX w. najwięcej samobójstw występuje w małych miejscowościach, wioskach i małych miasteczkach. Jedną z przyczyn jest rozluźnienie więzi społecznej na wsi

 stan somatyczny – połowa pacjentów dokonujących zamachy samobójcze cierpiała na jakąś chorobę somatyczną i ryzyko wzrasta w przypadkach chorób przewlekłych, długo utrzymujących się bólów, niedawno przebytych operacji, zaawansowanego stadium chorób o złym rokowaniu.

- nagłe i silne przeżycia emocjonalne

- przewlekające się sytuacje konfliktowe

 inne czynniki:

- dyskryminacja społeczna- prześladowania rasowe, polityczne, pozycja społeczna

- wykorzenienie z własnego kraju (uchodźcy) bądź z dotychczasowego środowiska (przeniesienie ze wsi do miasta)

- wypadki samochodowe – ludzie po wypadku, którzy reagują na nie izolacją, obwinianiem siebie, paniką

• Samobójcy odznaczają się

- niską zdolnością współdziałania – nawiązywania kontaktów

- zyskiwania pomocy – przyjaźni

- życzliwości – brak właściwych społecznych kontaktów

- społeczne wyobcowanie- jest tym rodzajem negatywnych doświadczeń które nawarstwiając się kumulując, tworzą określony suicydogenny syndrom sytuacyjny. W którym obserujemy:

- rezygnację

- wycofanie

- samozniszczenie

W pewnych przypadkach tendencje te maja charakter ciągły, kumulatywny a ich przejawem są powtarzające się próby samobójstwa

8. SPOSOBY (metody) POZBAWIENIA SIĘ ŻYCIA

- powieszenie - samobójstwo przez porażenie prądem elektrycznym

- samospalenie - skok z wysokości

- zastrzelenie się (broń palna) - samobójstwo przez utopienie

- rzucenie się pod pędzący pociąg (wielka masa pojazdu, długa droga hamowania)

- samobójstwo w ruchu drogowym (najechanie z duża prędkością na przeszkodę, upozorowanie przez sprawcę zamachu samobójczego wypadku drogowego)

- uszkodzenie układu krwionośnego, inne samookaleczenie (np. samobójcze obrażenia głowy)

- samobójcze otrucie (gazem np. tlenek węgla, zażycie trucizny, środki nasenne, zatrucie lekami- przeciwbólowe, barbiturany, benzodiazepiny, neuroleptyki leki nasercowe, hipotensyjne i przeciwdepresyjne)

 metody inwazyjne – dotyczą mężczyzn- powieszenie się, zastrzelenie itp.

 metody nieinwazyjne- dotyczą kobiet- gaz, medykamenty

 samobójstwo hybrydowe- zastosowanie kilku sposobów na raz

9. EFEKT WERTERA - jako skrajny przykład działania jednostki zgodnie z regułą społecznego dowodu słuszności- fakt popełnienia samobójstwa przez Np. sławną osobę jest dla potencjalnych samobójców wystarczającym powodem aby dojść do wniosku iż odebranie sobie życia jest właściwą decyzją . David Philips

Istnieje udowodniony związek między nagłośnieniem w mass mediach faktu popełnienia samobójstwa a w zrostem liczby popełnionych samobójstw. Wzrost ten sięga średnio 1000% w przypadkach samobójstw sławnych ludzi i kilkaset procent w przypadku mniej znanych osób, wzrasta także liczba wypadków samochodowych(, zwykle są to samobójstwa mające upozorować wypadek ) i katastrof lotniczych.

Badania potwierdzające powyższą korelacje przeprowadził socjolog David Philips w 1974r. na Uniwersytecie kalifornijskim w San Diego i nazwał ją efektem Wertera, nawiązując do książki Johana von Goethego młodego Wertera i podobnego efektu masowych samobójstw mającego miejsce tuż po opublikowaniu książki w 1774r (wówczas w niektórych krajach w związku z tym faktem zakazano jej dystrybucji). Philips

Dalsze badania socjologiczne przeprowadzone na podstawie statystyk popełnionych samobójstw od 1947 do 1968 wskazały, że nagłośniony publicznie fakt popełnienia samobójstwa wywołał serię następnych 58 podobnych samobójstw w czasie od 2 miesięcy po podaniu tej wiadomości, przy czym wzrost liczby samobójstw był tym większy im więcej czasu poświęcano w mass mediach na opisywanie i informowanie o popełnionym czynie.

Interesujący jest fakt, że w przypadku nagłaśniania samobójstw w których ginie więcej niż jedna osoba (Np. w skutek morderstwa dokonanego przez samobójcę) wzrasta ilość podobnych wypadków.

Najnowsze badania wskazują iż korelacja ta dotyczy informacji o samobójstwach podawanych zarówno w prasie jak i telewizji, a grupą najbardziej podatną na naśladowanie nagłośnionego samobójstwa są nastolatkowi. W świetle badań Philipsa problemem etycznym pozostaje, czy środki masowego przekazu powinny w ogóle informować o samobójstwach mając świadomość takiej informacji powoduje śmierć następnych kilkudziesięciu samobójców

pomoc;

Notatki ze studiów

Patologie społeczne , Irena Pospiszyl, warszawa 2008 r